Jim van Discord

pal voorbij de perrons van station 't Hooge begint hij: de nieuwe HSL. in 2007 startte de bouw van deze lijn al, maar wegens zware economische tegenslagen lag dit proces vanaf 2009 stil. sinds eind 2018 wordt er weer gebouwd! Om het klassieke traject Midlandstad C - Weijland - Malburgen C ietwat te ontlasten begint deze lijn met een snelle flyover aan dezelfde lijn richting Reesk C, waarbij het spoor bijna 90 graden draait en (in theorie) direct overgaat in een spanningssluis met 160km/u. Enkele kilometers later komt het nieuwe station Malburgen Zuid wat een belangrijk deel van het IC-verkeer via station Malburgen Centrum gaat overnemen. omdat deze nieuwe lijn tussen Malburgen en Nijberg alweer een aansluiting heeft op het bestaande spoor, wordt dit gedeelte van de HSL-3 (ca. 19 kilometer) als eerste afgerond. Voor de hervatting van het project HSL-3 zijn wel enkele kostenbesparende maatregelen genomen, zo wordt de lijn vooralsnog voorzien van reguliere 1800v spanning met reguliere bovenleiding en reguliere ATBNG. de baansnelheid is hiermee beperkt op 200km/u, een marginale verbetering over de klassieke lijn die al decennia (deels) met 160km/u wordt gereden. Verschil is de rechte ligging, zonder krappe bochten, en betere fundering met oog op een upgrade naar 250km/u na 2030. Zo komt de reistijd Midlandstad C - Helde C binnen enkele jaren al onder de 40 minuten!

het moest tot 2021 duren maar, het is zover. de ICE rijdt naar Helde! 1 keer per uur rijden de snelle ICE7 stellen van het spoor op het snelle traject Reidham Centraal - Midlandstad Centraal - (Malburgen / Nijberg) - Helde Centraal, in aanvulling op de klassieke intercity's serie 3000. Deze reden al sinds de dienstregeling van 1988 met een verhoogd tempo van 160km/u. Deze IC's rijden met ICM op het traject Deil HS - Reidham Centraal non-stop en maken daar kop richting Midlandstad/Helde, tweemaal uurlijks. om het uur rijdt een van deze nieuwe ICE's mee op dit traject, waardoor de vierde stad van het land sinds kort ook aansluiting heeft op het landelijke ICE-net. ondertussen zijn de werkzaamheden op het nieuwe HSL3-traject hervat waardoor er mogelijk eind 2024 al verkeer gaat zijn op deze nieuwe, snelle lijn. Wegens economische omstandigheden is ervoor gekozen deze lijn uit te voeren in reguliere spanning met een maximale snelheid van 200km/u. wel is de ligging van het spoor ontworpen op 250km/u en is het vooralsnog onwaarschijnlijk dat de IC3000 er regelmatig gebruik van zal maken. medio 2022 begint de grootschalige inzet van ICNG's en is het mogelijk dat deze de ICE7's alweer gaan vervangen.

vanwege het drukke festivalseizoen in Oostlimburg rijdt er in de zomer van 2003 ieder uur een directe trein tussen Köningsberg Hbf - Nuenen-Eepen over de hoofdlijn via Thull. op maximale lengte met een West-Duitse locomotief en 7 rijtuigen kunnen er ruim 1000 feestgangers mee, dit in aanvulling op de bestaande sneltrein (1x per uur) en stoptrein (ook 1x per uur in 2003). tot voor kort reden de sneltreinen op dit traject altijd met rijtuigen, maar sinds 2001 is de inzet steeds vaker een dieseldrie of twee stuks DM'90 buffel. dankzij de invoer van deze snelle nieuwe diesels in de afgelopen 5 jaar kan de dieselvloot van de spoorwegen vernieuwd en licht afgeschaald worden....oude treinstellen van de types Plan X en Plan U zullen na 2005 niet meer nodig zijn.

vanwege extreem hoge vervoersvraag blijven deze verouderde dubbeldekkers waarschijnlijk nodig tot na 2030. dit prototype wordt gebruikt om praktische ervaring op te doen met de vernieuwde vormgeving en techniek. inzet is vooral voorzien op sneltreinen en IC-trajecten met een lagere maximumsnelheid.

SNG El5 - flexibel inzetbaar treinstel voor stoptreinen, sneltreinen, en waar nodig een enkele sprinter of intercity. maximumsnelheid 180km/u. in dienst vanaf eind 2020

Dankzij het onverwachte succes van de midlandse ICE-franchise, ondanks een gebrek aan ICE-treinstellen, is het nu mogelijk dat de oude vertrouwde intercityrijtuigen nog tot ver in de jaren '20 te zien zullen zijn. Op aanvraag staan deze zelfs beschikbaar voor langdurig gebruik door de Belgen, en dat wetende is het mogelijk dat ze de jaren '30 nog ruim gaan halen. Voor nu zijn ze gepaard met locomotieven van het type 186. Per 2020 zijn dit effectief ICE-locomotieven. een simpele sticker en een paar kleine cosmetische aanpassingen geven dit aan, een poetsbeurt was ondertussen wel te duur blijkbaar. De kritische reiziger zal zich misschien afvragen of het upgraden van 40 jaar oude rijtuigen naar de eer van een "ICE treindienst" geen excuus is om een dure toeslag in te voeren? Uitstekende vraag. De ICE-toeslag op de routes waar dit materieel rijdt bedraagt €3,50 en kan worden opgeladen bij speciale toeslagpaaltjes op ieder vertrekstation. Deze extra inkomsten garanderen het voortbestaan van de spoorwegen en de afdeling klantenservice, die nu regelmatig aan woedende klanten moeten uitleggen waarom hun dagelijkse reis tot wel €7 duurder is geworden. Gelukkig zijn de hedendaagse maatschappelijke problemen op het midland niet heel veel ingrijpender dan ongein zoals dat en een wisselvallig beetje luchtvervuiling door al die goedkope vluchten naar Zuid-Limburg en het gewest Vlaanderen. De reizigersaantallen braken ook in 2020 weer alle records.

De maatschappij staat ondertussen niet stil, en dat heeft z'n gevolgen. Vanaf 2009 rijden er al lichte sprinter-treinen met een speciaal lage instap voor drempelvrij reizen. Dat was toen een vooruitstrevende feature maar enkele jaren later steeds normaler aan het worden. Vanaf 2020 gaan de Railhopper-2's en de DDM-dubbeldekkers uit dienst, en de Railhopper-3's die een grote revisie krijgen houden hun hoge vloer gewoon. Dankzij nieuwe wetgeving moeten de spoorwegen in de jaren '20 op iedere verbinding minstens één trein per uur aanbieden die toegankelijk is voor minder-validen. Zo worden er nieuwe treinen ontwikkeld, die simpelweg Sneltrein Nieuwe Generatie (SNG) gaan heten. De sneltrein is nog altijd hetzelfde concept gebleven: voor een reis van regio naar regio, via stad of land, met een minimaal aantal overstappen. Deze SNG's, soms ook IRNG's genoemd, krijgen een vernieuwde vormgeving met andere grafische elementen in dezelfde vertrouwde huiskleuren. Samen met de vernieuwde Railhopper-3's vormen zij vanaf begin jaren '20 de nieuwe sneltrein. Van deze oudere stellen uit de jaren '90 is inmiddels bekend dat ze rond zullen rijden met een gigantisch wit spoor-embleem op de zijkant. De ambitie van die opvallende nieuwe vormgeving is om de knalgele trein nog meer erkenning te geven in het midlandse straatbeeld en/of landschap. De nationale spoorweg is 1 betrouwbaar, continu innoverend product en de midlanders hoeven dat vooral niet te vergeten.

steeds meer midlandse steden ontkomen er niet meer aan: er moet gebouwd worden. De afgelopen decennia leidt dat al vaker tot hogere en hogere gebouwen. In een kleine stad als Delfsmeer betekent dat iets anders dan in groot Cruxel of Midlandstad of Reesk. toch is dit driehoekig grijs-stalen kantoorgebouw achter het station vanaf 2020 het hoogste gebouw van de stad en een aardig dominant aanzicht. De reacties zijn gelukkig niet overweldigend negatief, en dus is het een kwestie van dit voordat het silhouet van dit ding op iedere Delfmeerse ansichtkaart te zien is. Ze wennen er wel aan.

Op zich is er absoluut niks bijzonders aan de DM'90 'Buffel', deze treinen zijn inmiddels al decennia 1 van de meest voorkomende treintypen op het midland. Na een verdere uitbreiding van het bovenleidingnet op verschillende randspoorlijnen in de jaren '80 verdwenen de lange getrokken diesel-sneltreinen grotendeels van het spoor en werd de vloot beperkt tot types DM'80 'Wadloper', Plan U en de DM'90s. Tot 2015 reden de zogenoemde 'Wadlopers' nog mee, sindsdien zijn dit de enige traditionele dieseltreinen in de vloot. Wat wel bijzonder is, is dat deze stoptrein serie-9500 met DM'90-diesels wordt gereden op een volledig bedraad traject. Er zijn de afgelopen jaren nog tekorten geweest voor dit type trein op de lijnen waar ze echt nodig zijn, toch rijden ze in het oosten tussen Beerhout en Oosterloo waar de dienstregeling zo dun is dat er meestal helemaal geen IC's rijden. niet gek ver buiten Beerhout ligt deze ietwat rare ~2km lange brug, die eind jaren '50 over de Beer is aangelegd om de verouderde hoofdlijn langs de oevers van dit meer uiteindelijk te vervangen. Het originele traject, met meerdere krappe bochten die een limiet van 90km/h noodzakelijk maakten, werd tenslotte slachtoffer van de auto en is eind jaren '70 volledig gesloten. De bovenleiding op deze originele lijn is daardoor nog geen 20 jaar in gebruik geweest.

Deze ICE is de nieuwe standaard in het binnenlands intercityverkeer. de spoorwegen bieden vanaf 2019 een uurlijkse directe pendeltrein Amspoort-Gravenbosch-Joosterhout aan via de nieuwe, directe HSL-D. In geval van succes kan dit na 2021 nog uitgebreid worden met een tweede uurlijkse rit, en vanaf dit jaar gaan ICE's ook rijden op de route Midlandstad-Malburgen-Helder-Sintmertens in afwachting van een andere in aanbouw zijnde nieuwe lijn op dit traject. In feite is de ICE-dienst, als product van de spoorwegen, een samenloop van omstandigheden. Voor de dienst van en naar Duitsland waren in 2002-2003 al treinen aangeschaft die slechts minimaal afweken van de duitse ICE-3's, en na de optimistische bouwstart van de HSL-D in 2008 is er nog even heel makkelijk een tweede serie bijbesteld. Deze treinen zijn uitgebreid aangepast naar Nederlandse behoeften en de serie bestaat voor een groot deel uit 7-delige binnenlandse stellen zonder bistrorijtuig. Door de lichtere uitvoering zijn deze licht versoberde hogesnelheidstreinen uitstekend geschikt voor intercity-ritten waar ICM's of ICR-stammen om welke reden dan ook niet voldoen. In de praktijk vanwege de financiële crisis en de vertraging van de HSL-D zijn ze jarenlang precies dat gebleven: reservetreinen. Het merendeel van deze vloot heeft vrijwel niet gereden tot minstens 2017, en de inzet bleef ook toen nog beperkt tot enkele treinen per dag. Vanaf 2019 verandert alles. De ICR-stammen die vooral op de HSL-B rijden zijn steeds minder gewild, ze zijn ouder aan het worden en de lage maximumsnelheid is niet meer van deze tijd. Sterker nog: ze zitten met 160km/u ronduit in de weg. De oude productnaam 'Intercity Direct' is nooit echt van de grond gekomen als treinsoort en wordt per 2020 vervangen met 'ICE'. Het spreekt voor zich dat dit volledig is overgenomen van de Deutsche Bahn, tot op het logo aan toe, en de spoorwegen bieden hiermee nu een iets uitgeklede, verhollandste versie aan van de luxe Duitse hogesnelheidstrein. Dankzij de hoge eisen die aan deze treinstellen zijn gesteld bij aanschaf zijn ze bijna 10 jaar na dato nog steeds uitstekend uitgerust met superieur comfort en betrouwbare technologie. De 8-delige stellen rijden met een luxe uitgevoerde Kiosk aan boord, en de binnenlandse 7-delige stellen hebben een cateringkarretje van deze zelfde uitbater aan boord. Vanuit het zuid-westen zijn de reacties van het reizend publiek en de pers meteen lovend. De treinen zitten goed vol en gaan richting 2025 in verschillende delen van het land ingezet worden. Natuurlijk zijn ze bij de spoorwegen ook niet naïef - tegen deze tijd zijn de ICE's al bijna oud genoeg om te stemmen. Een grote revisie is dus onvermijdelijk, maar kan ook het aantal inzetbare stellen beperken tot slechts 6 of 7 tegelijkertijd.

Het is sowiezo al zeldzaam dat een Beneluxtrein over de hele lengte rijdt met stam van NMBS, ook al zijn deze samenstellingen door de jaren goed ingeburgerd op het midland, maar een omleiding via Reidham-Brunswijk tussen Amspoort en Cruxel is al helemaal zeldzaam wanneer deze uurlijkse trein op dit station stopt. Brunswijk is een relatief kleine stad die in 1850 al een aansluiting op het landelijke spoor kreeg, en daardoor uitstekende integratie in het netwerk heeft. vrijwel alle reguliere IC's stoppen hier en er zijn een tweede en derde station voor stoptreinen. Gek genoeg is Brunswijk ook in deze eeuw nog steeds een erg gelovige plaats: Brunswiekers zijn daardoor blijkbaar weinig geneigd om op zondag te reizen, Ook deze internationale intercity heeft uurlijks slechts een tiental in- en uitstappers op deze dag in 2019.